Pass de bal

• Bekijk het online materiaal voor leerlingen. Gebruik een scherm of digibord om dit materiaal tijdens de les aan je leerlingen te laten zien.
• Zorg ervoor dat je in een eerdere les de relevante concepten (d.w.z. oorzaak en gevolg, systemen, invoer, processen en uitvoer) hebt behandeld.
• Houd rekening met de vaardigheden en achtergrond van je leerlingen. Pas de les aan om ervoor te zorgen dat iedereen eraan mee kan doen. Raadpleeg het gedeelte Differentiatie hieronder voor suggesties.

• Bekijk de leerlingenvideo hier of via het online materiaal voor leerlingen.

• Breng een kort gesprek op gang over de krachten die ervoor zorgen dat een voetballer de bal naar een medespeler kan passen.
• Stel vragen als:
  • Welke vaardigheden hebben voetballers nodig om op het veld een bal rond te kunnen spelen? (De twee belangrijkste vaardigheden zijn het schieten en aannemen van de bal.)
  • Welke kracht is er nodig om de bal te laten bewegen? (Voetballers maken gebruik van de duwkracht met hun voet om een voorwaartse impuls te genereren en de bal zo te kunnen trappen. Daarnaast gebruiken ze hun voet bij het aannemen van de bal om de beweging van de bal te vertragen en de bal tot stilstand te brengen.)
• Vertel de leerlingen dat ze een mechanisme gaan bouwen dat een bal weg kan schieten en dat ze als team moeten samenwerken om de bal van de ene naar de andere kant van het lokaal te passen.
• Ze kunnen dit met de hele klas of in kleinere groepjes doen.
• Leg uit dat ze geen bouwinstructies krijgen, maar dat ze de afbeeldingen op pagina 2 en 3 in hun boekje met bouwinstructies als inspiratiebron kunnen gebruiken. Vertel je leerlingen dat ze:
  • De modellen op de afbeeldingen op pagina 2 en 3 van het instructieboekje kunnen namaken, deze kunnen aanpassen of hun eigen ontwerp kunnen bedenken.
  • Elke groep moet minstens twee modellen maken die de bal kunnen schieten en twee die de bal kunnen aannemen.
• Geef iedere groep een set.

• Laat de leerlingen in tweetallen een mechanisme bouwen dat een gele bal kan schieten en aannemen.
• Er zijn geen specifieke bouwinstructies voor deze les. De leerlingen kunnen de afbeeldingen op pagina 2 en 3 in het boekje met bouwinstructies echter wel als inspiratiebron gebruiken. Ze mogen ook hun eigen model ontwerpen.
• In het gedeelte Tips hieronder vind je extra ondersteuning voor tijdens het bouwen.
• Laat de leerlingen hun modellen testen zodra ze klaar zijn met bouwen.

• Laat de leerlingen hun modellen aan klasgenoten presenteren.
• Stel vragen als:
  • Waar moest je model toe in staat zijn om de bal naar de volgende speler te kunnen passen? (Het moest een mechanisme hebben dat de bal in een rechte lijn kan schieten.)
  • Welk inspiratiemodel heeft je geholpen bij het bouwen van een doeltreffend mechanisme?
  • Hoe werkte het?
  • Hoe heeft het mechanisme de bal weggeschoten?
  • Hoe heeft het de bal vertraagd?

• Als er voldoende tijd is, laat je leerlingen dan twee mechanismen combineren om er een complexer model van te maken dat de bal kan passen.
• Geef de leerlingen voldoende tijd om hun modellen uit elkaar te halen, de stenen in de juiste bakken op te bergen en het lokaal op te ruimen.

• Geef elke leerling feedback over zijn of haar prestaties.
• Zorg ervoor dat ze zichzelf evalueren.
• Gebruik de meegeleverde evaluatierubrieken om dit eenvoudiger te maken.

Observatiechecklist

• Beoordeel hoe goed de leerlingen kunnen beschrijven welke krachten er op hun modellen worden uitgeoefend.
• Maak naar eigen inzicht een schaalverdeling. Voorbeeld:
  1. Heeft extra ondersteuning nodig
  2. Kan zelfstandig werken
  3. Kan het aan anderen uitleggen

Zelfevaluatie

• Laat alle leerlingen een steen kiezen die volgens hen het best hun prestatie weergeeft:
  • Groen: Met een beetje hulp kan ik beschrijven welke krachten er op mijn model worden uitgeoefend.
  • Blauw: Ik kan beschrijven welke krachten er op mijn model worden uitgeoefend.
  • Paars: Ik kan beschrijven en uitleggen welke krachten er op mijn model worden uitgeoefend.

Feedback met klasgenoten

• Stimuleer je leerlingen om hun klasgenoten te evalueren door:
  • Aan de hand van bovenstaande schaal de prestaties van anderen te beoordelen
  • Hun ideeën te presenteren en constructieve feedback te geven

Modeltips

• Op de afbeeldingen op pagina 2 en 3 in het boekje met bouwinstructies staan acht modellen die als inspiratiebron kunnen worden gebruikt. Let op: Er zijn niet genoeg onderdelen om alle modellen tegelijkertijd te bouwen. Door tijdens het bouwen de blauwe bouwplaten te gebruiken, is het makkelijker om het model op schaal te maken.

  1. Tandwielmechanisme
  2. Tandheugel met rondsel
  3. Vierstangenmechanisme
  4. Kegeltandwielen
  5. Hefboom met ratel
  6. Wormwieloverbrenging
  7. Kruiskoppeling
  8. Schaarmechanisme

Vereenvoudig deze les door:

• Iedere groep specifieke obstakels te laten bouwen
  • Stel voor om met het vierstangen- of schaarmechanisme te beginnen; deze mechanismen kunnen makkelijk iets duwen en het zo in beweging brengen

Verhoog de moeilijkheidsgraad door:

• De leerlingen uit de dagen om de bal met een boog te passen
• Een willekeurig onderdeel te kiezen en de leerlingen uit te dagen dit onderdeel in hun model te verwerken

(Let op: dit neemt extra tijd in beslag.)
Laat de leerlingen voor de ontwikkeling van hun rekenvaardigheid de overbrengingsverhoudingen berekenen, de bewegingen van de verbindingen meten of andere berekeningen uitvoeren om beter inzicht te krijgen in de mate waarin een bepaalde kracht een andere kracht beïnvloedt.

Download het lesplan Persoonlijke leerkit in het gedeelte met hybride leermiddelen.