Kızak

• Çevrimiçi öğrenci materyalini inceleyin. Bu materyali ders sırasında projektör kullanarak öğrencilerinizle paylaşın.
• Daha önce başka bir derste tahminde bulunma konusunu işlediğinizden emin olun.
• Tüm öğrencilerinizin beceri ve bilgi düzeylerini göz önünde bulundurun. Dersleri herkesin anlayabileceği şekilde farklılaştırın. Öneriler için aşağıdaki Farklılaşım bölümüne bakabilirsiniz.

• Öğrenci videosunu buradan izleyin ya da çevrimiçi öğrenci materyalinden erişin.

• Öğrencilerin kızakla kayarken ya da kızakları izlerken hangi kuvvetlerin etkisini gördükleri hakkında kısa bir tartışma başlatın.
• Aşağıdaki gibi sorular sorabilirsiniz:
  • Kızağı hangi kuvvet hareket ettirir? (İtme)
  • Kızağı başka ne hareket ettirir? (Yer çekimi, kütleyi aşağı çeken kuvvettir. Bir cismin ne kadar fazla kütlesi varsa o kadar hızlı hareket eder. Buna "momentum" denir. Momentum, hareket halindeki bir cismin daha uzun süre hareket halinde kalmasını sağlar ya da ona daha fazla kuvvet verir. Yani kütleyi arttırdıkça daha fazla momentum elde edersiniz. Böylece kızak daha uzağa kayar.)
• Öğrencilere bir kızak ve buz pisti inşa edeceklerini, sonra kızağın kütlesini arttırarak ne kadar daha uzağa gitmesini sağlayabileceklerini araştıracaklarını söyleyin.

• Öğrencilerinizin ikili gruplar halinde çalışarak Kızak modelini inşa etmelerini sağlayın. Öğrencilere, sırayla çalışarak birinin tuğlaları ararken diğerinin inşa etmesini, bir adımı tamamladıktan sonra diğerine geçerken rolleri değiştirmelerini söyleyin.
• İnşa konusunda aşağıdaki İpuçları bölümünden yardım alabilirsiniz.
• 20 dakika sonra ya da tüm gruplar en azından kızağı ve ağırlıkları inşa ettiklerinde ve inşa yönergeleri kitapçığının 51. sayfasındaki 23. adıma kadar buz pistini tamamladıklarında inşa etmeyi bırakın.
• Öğrencilerin Minifigürler ve kızakla buz pistini test etmelerini sağlayın. Kızağı buz pistinin tepesindeki mor işarette tutmalarını ve bırakmalarını söyleyin. Buz pistini ve fırlatıcıyı tamamlayabilen gruplar, kızağı fırlatmak için kolu çevirebilir.

• Kızağın, buz pistinin alt kısmından ne kadar uzağa gittiğini metreyle ölçmelerini isteyin. Bu mesafeyi Öğrenci Çalışma Sayfalarına (Öğretmen Desteği - Ek kaynaklar) ya da defterlerinde bir tabloya kaydetmelerini söyleyin.
• Adil bir test olması için öğrencilerin testi üç kez tekrarlamalarını ve orta değeri, son ölçüm olarak kullanmalarını sağlayın. Her seferinde kat edilen mesafeyi işaretlemek için metreyle ölçtükleri noktaya bir tuğla koymalarını söyleyin.
• Öğrenciler fırlatıcıyı yapmadıysa ve zaman kalırsa şimdi yapmalarını isteyin.

• Öğrencilerinizi bir araya toplayın ve gözlemledikleri hakkında bir grup tartışması yaptırın.
• Aşağıdaki gibi sorular sorabilirsiniz:
  • Kızağı buz pistinden aşağı kaydıran hangi kuvvettir? (Yer çekimi)
  • Bir kızağın buz pistinde daha hızlı ve daha uzağa kaymasına başka hangi değişken (ler) yardımcı olabilir? (Başlarken iyice ittirmek etkili olur, ayrıca daha ağır olan kızak daha avantajlıdır. Kızağın altının ve buz pistinin düzgün ve pürüzsüz olması, sürtünmeyi azaltır.)
• Öğrencilere bir ellerinde Minifigürleri, diğer ellerinde birbirine takılı iki siyah tuğlayı tutmalarını söyleyin.
  • Hangisinin daha ağır olduğunu (yani daha fazla kütleye sahip olduğunu) ve hangisinin daha uzağa kayacağını sorun.
  • Öğrencilerin bir tuğlayla tahminlerini işaretlemelerini, sonra doğru bilip bilmediklerini görmek için test etmelerini isteyin
• Kat edilen mesafeyi metreyle ölçerek tablolarına girmelerini isteyin.
• Ağırlıklı tuğlayı alıp az önce test ettikleri siyah tuğlalarla karşılaştırmalarını söyleyin.
• Öğrencilerin başka bir tuğlayla tahminlerini işaretlemelerini ve doğru bilip bilmediklerini görmek için tekrar test etmelerini isteyin.
• Öğrencilere şu soruyu sorun:
  • Hangi açıdan farklı? (Kütle/ağırlık)
  • Hangi açıdan aynı? (Hacim, renk)
  • Daha uzağa gider mi? (Gitmesi gerekir ama yüzey pürüzsüz değilse daha fazla sürtünmeye neden olur ve daha kısa bir mesafe gider.)

• Öğrencileri, deneylerini gözden geçirmek ve tartışmak üzere bir araya toplayın.
• Aşağıdaki gibi sorular sorabilirsiniz:
  • Kızağın kütlesini değiştirdikçe kızağın hareketinde örüntüler fark ettin mi? (En ağır kütle, en uzağa kaydı.)
  • Bir sonraki adımda ne olacağını tahmin edebildin mi?
• Öğrencilerinizin modellerini bozmaları, tuğlaları sınıflandırıp tepsiye geri koymaları ve masalarını toparlamaları için zaman ayırın.

• Öğrencilerinizin, üzerinde çalıştıkları kavramları düşünmelerini sağlamak için ders boyunca “neden” ve “nasıl” sözcüklerini içeren sorular sorun.
• Modeli inşa ederken modeldeki hareketi keşfetmeye teşvik edin. Aşağıdaki gibi sorular sorabilirsiniz:
  • Döndürme kolunu bulabilir misin?
  • Bunu çevirdiğinde ne olur?
  • Buz pistinin tepesine kadar kaç dönüş gerekir?
• Öğrencilerinizi “sesli düşünmeye” ve modellerini oluştururken, problem çözmeye yönelik aldıkları kararlarının arkasındaki düşünce süreçlerini ve akıl yürütmelerini açıklamaya teşvik etmek için yol gösterici sorular sorun.

Gözlem Kontrol Listesi

• Öğrencilerinizin, bir cismin hareketindeki örüntüleri bulmadaki ve bu örüntülerin gelecekteki hareketleri tahmin etmek için nasıl kullanılabileceğini tanımlamadaki yeterliklerini ölçün.
• İhtiyaçlarınızı karşılayan bir ölçek oluşturun. Örneğin:
  1. Ek desteğe ihtiyacı var.
  2. Bağımsız çalışabilir.
  3. Başkalarına öğretebilir.

Öz Değerlendirme

• Her öğrenciden, kendi performansını en iyi temsil ettiğini düşündüğü tuğlayı seçmesini isteyin:
  • Yeşil: Kızağın hareketindeki örüntüleri fark edebileceğimi düşünüyorum.
  • Mavi: Kızağın hareketindeki örüntüleri fark edebileceğimi biliyorum.
  • Mor: Kızağın hareketindeki örüntüyü fark edebilirim, bu örüntüyü kullanarak gelecekteki hareketlerini tahmin edebilirim ve bir arkadaşımın da anlamasına yardımcı olabilirim.

Akran Değerlendirmesi

• Öğrencilerin ekiplerinde birlikte çalışma deneyimleri hakkında tartışma yapmalarını sağlayın.
• Tartışma sırasında aşağıdaki gibi ifadeler kullanmaya teşvik edin:
  • Şöyle şöyle yapmanı beğendim.
  • Şunu nasıl yaptığını merak ediyorum.

Model İpuçları

• Öğrencilerin modellerini test etmek için en az bir metre uzunluğunda pürüzsüz, düz bir yüzeye ihtiyaçları olacaktır. Sürtünme katsayısındaki farklılıklar nedeniyle tahta, fayans, kağıt, halı vs. üzerinde sonuçlar değişeceği için ideal olarak herkesin aynı yüzeyde test etmesi gerekir.
• Öğrenciler, masada ya da zeminde bir noktayı işaretlemek veya buz pistinin her testte aynı konumda kaldığından emin olmak için buz pistini hizalayabilecekleri bir işaret belirlemek için bant kullanmalıdır.

Bu dersi basitleştirmek için:

• Öğrencilerinizin yalnızca kızak ve ağırlıklı tuğlayla çalışmasını sağlayabilirsiniz (yani 51. sayfada 23. adımdan sonrasını yapmayın).

Bu dersin zorluğunu arttırmak için:

• Öğrencilerinizden kızağın daha hızlı gitmesini sağlayacak bir şeyi serbest olarak inşa etmelerini isteyebilirsiniz (örn. daha ağır bir kızak, sürtünmeyi azaltacak bir şey [örn. tekerlek, daha yüksek bir buz pisti, tepede kızağı itecek bir şey vs.)
• Öğrencilerinize, buz pistinin tepesinde kızağı ittirecek bir şey tasarlama ve inşa etme hedefi verebilirsiniz.
  • Kızak yarışmalarında kazananlar kütlelerini optimize eder ve pistin tepesinde en güçlü, en hızlı ittirme hareketiyle başlar. Öğrencileriniz, kütleyi öğrendikten sonra kızaklarının daha da uzağa gitmesi için güçlü bir şekilde ittiren bir şey yapmaya çalışabilirler.

(Not: Bunun için ekstra süre gerekecektir.)
Matematik becerileri gelişimini de desteklemek için öğrencilerinizin farklı kızak konfigürasyonlarını tartmalarını isteyin. Bir tablo oluşturarak, dikey eksene farklı kızakların ağırlığını, yatay eksene kızakların kat ettiği mesafeyi yazmalarını sağlayın. Her testi 5 kez tekrar etmelerini, sonra sonuçları tablolarında bir noktayla işaretlemelerini isteyin. Ne kadar değişim gözlemledikleri ve ağırlıkla kat edilen mesafe arasındaki ilişki hakkında bir tartışma başlatın.